Lotnisko polowe w Klimontowie

PROJEKT : Upamiętnienie lotniska polowego w Klimontowie oraz lotników i personelu naziemnego 24 Eskadry Rozpoznawczej 2 Pułku Lotniczego w Krakowie.

Krótkie streszczenie projektu

Projekt obejmuje budowę kamiennego monumentu z elementami z brązu, stanowiącego pomnik Pamięci Lotników 24 Eskadry 2 Pułku Lotniczego w Krakowie i faktu istnienia lotniska polowego w Klimontowie dla tejże Eskadry, wraz z aranżacją jego bezpośredniego otoczenia oraz organizację uroczystego odsłonięcia pomnika z udziałem zaproszonych gości. Zachowanie pamięci faktów historycznych stanowiący element edukacyjny.

Celem naszych działań poza budową materialnego obiektu jest, propagowanie wiedzy historycznej w środowisku lokalnym (ścieżka edukacyjno-historyczna), utrwalenie pamięci poprzez spotkania z naocznymi świadkami, historykami lotnictwa, lotnikami. Planujemy zaangażować w tworzenie pomnika i towarzyszącej mu ścieżki edukacyjnej miejscową młodzież szkolną,   a w ten sposób zapewnić również ciągłość opieki nad materialną i niematerialną historią naszej okolicy. 

Miejsce realizacji projektu

Na miejsce upamiętnienia historii związanej z Klimontowem wybrano teren, na którym znajduje się budynek OSP Klimontów.

Uzasadnienie wyboru Miejsca Pamięci

Działka na którym znajduje się budynek OSP Klimontów usytuowany jest w centralnym miejscu  wsi Klimontów w pobliżu szkoły (co ma znaczenie edukacyjne),  na terenie podworskim. Wprawdzie drewniany  dworek uległ spaleniu, ale obiekt  OSP to dawny budynek przynależący do folwarku, który to został zaadaptowany jako budynek Ochotniczej Straży Pożarnej i Dom Ludowy. 

Miejsce dworu oraz teren parku dworskiego i przynależne budynki były bazą rzutu kołowego 24 Eskadry Lotnictwa, magazynem sprzętu, paliwa, miejscem zakwaterowania załóg samolotów  i obsługi naziemnej, a drzewa parkowe miejscem zamaskowania samolotów. Jest to dobry punkt,  w przyszłości występuje możliwość utworzenia szlaku historyczno-edukacyjnego do terenu byłego lotniska (znajdującego się w odległości 250m od pomnika)

Rzut kołowy z lotniska w Krakowie-Rakowicach odbył się już w nocy 25/26 sierpnia 1939r na planowane lotnisko polowe, celem przygotowania bazy i kwater. Natomiast o świcie 31 sierpnia przesunięto samoloty: 10 samolotów typu PZL. 23B ,,Karaś” i 1 samolot łącznikowy RWD-8.

 Lotnicy 24 Eskadry w pierwszych trzech dniach września wykonali 23 zadania bojowe, w tym dwie wyprawy bombowe ( każdy z ,,Karasi” to 700 kg bomb). Samoloty 24 Eskadry startując z lotniska polowego w Klimontowie wykonały loty rozpoznawcze i bojowe w rejonie  Częstochowy, Katowic jak również na południe w rejonie Cieszyna, Trzciana-Jabłonka-Rabka.

Dla jednej z załóg ,,Karasia” to był ostatni lot. Samolot PZL 23-,,4” został zestrzelony w trzecim dniu wojny nad Orawą. Dwóch członków załogi zginęło; ppor obserwator Tadeusz Prędecki i kapral-strzelec Rudolf Widuch. Ocalały, po skoku ze spadochronem, ranny plut. pilot Aleksander Rutkowski dostał się do niewoli. Obecnie ich miejsce pamięci i grób znajduje się na placu przykościelnym w Orawce. Opuszczając 3 września 1939 lotnisko polowe w Klimontowie zakopano w ziemi 60 bomb licząc, że będzie można je wykorzystać w przyszłości do  walki przeciwko Niemcom.

Cele podjętych działań

  • Utrwalenie pamięci w społeczności lokalnej o działaniach wojskowych i wojennych przełomu sierpnia i września 1939 roku w Klimontowie.
  • Wzmocnienie lokalnej tożsamości poprzez ekspozycję ważnych faktów historycznych, jako składnika świadomości zbiorowej. 
  • Aktywizacja środowiska lokalnego poprzez włączenie w prace nad pomnikiem.
  • Realizacja ważnego celu wychowawczo – edukacyjnego, poprzez umieszczenie pomnika w niewielkiej odległości do miejscowej szkoły i stworzenie możliwości do realizacji lekcji historycznych i innych form zbiorowego kształtowania postaw patriotycznych.
  • Promocja miejscowości poprzez rozpowszechnianie informacji o pomniku w ramach szlaków turystycznych, sportowych i historycznych.